6331 sayılı İş sağlığı ve Güvenliği Yasası'na göre işletmelerin yapması gereken önemli bir yükümlülüğü de "Risk Değerlendirmesi" oluşturmaktadır.
\r\n
Risk Değerlendirmesi nedir? Nasıl Yapılır? Ne zaman yapılmalı? Bu sorular ve Risk Değerlendirmesi hakkında birçok sorunun cevabı için Ajans Manisa Aktüel Dergisi'nde İş Güvenliği Uzmanları Emre Emir Vardaroğlu ve Mehmet Fatih Okta'nın hazırladığı yazı dizisini sizlerle paylaşıyoruz..
\r\n
\r\n
6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu 30.06.2012 tarihli ve 28339 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Kanunla birlikte, kamu kurumlarında çalışanlar dahil tüm çalışanlar ve işyerleri kapsama alınmakta; işyerlerinde risk değerlendirmesi yapılması ve bununla bağlantılı olarak önleyici ve koruyucu tedbirlerin alınması, çalışan sayısı ile ilgili bir sınırlama olmaksızın tüm işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin sağlanması zorunlu kılınmaktadır.
\r\n
\r\nKanunun ülkemizde etkin bir şekilde uygulanması açısından getirdiği yükümlülüklerin ilgili taraflara anlatılması büyük önem taşımaktadır. Kamu ve özel tüm iş yerlerini ve çalışanları yakından ilgilendirmesi nedeni ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, Türkiye’nin 81 ilinde "6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Tanıtım Kampanyası" nı başlatmıştır. Bu kampanya kapsamında 30.11.2012 tarihinde Manisa’da da İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü yetkilileri, yoğun katılım olan seminerde Manisalı işverenleri, çalışanları, iş güvenliği uzmanlarını ve iş yeri hekimlerini bilgilendirmiştir.
\r\n
\r\nRisk değerlendirmesi nedir?
\r\n
\r\nRisk değerlendirmesi; işyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerin belirlenmesi, bu tehlikelerin riske dönüşmesine yol açan faktörler ile tehlikelerden kaynaklanan risklerin analiz edilerek derecelendirilmesi ve kontrol tedbirlerinin kararlaştırılması amacıyla yapılması gerekli çalışmaları ifade eder.
\r\n
\r\nRisk değerlendirmesinin amacı nedir?
\r\n
\r\nRisk değerlendirmesi, işyerlerindeki tehlike ve risklerin önceden belirleyip, önlem alınmasını sağlayan bir sistemdir. Risklerin değerlendirilmesinde temel amaç, çalışanların sağlığının korunması ve güvenliklerinin sağlanmasıdır. Risk değerlendirme, işle ilgili faaliyetlerden kaynaklanan ve çalışanlara ve çevreye olabilecek olası zararların en aza indirilmesine yardım eder.
\r\n
\r\nNeden risk değerlendirmesi yapmalıyız?
\r\n
\r\nİşyerinde risk değerlendirmesi yapmak mevzuat yönünde zorunlu olduğu gibi, işletmenin ve ülkenin geleceği açısından da oldukça önemlidir. İşyerlerinde meydana gelen iş kazaları ve meslek hastalıkları sonucunda büyük maddi kayıplar meydana gelmektedir. Oysaki iş kazaları ve meslek hastalıkları, nedenleri önceden belirlenerek alınacak tedbirlerle önlenebilecek olaylardır.
\r\n
\r\nİşverenlerin Risk Değerlendirmesi Yapma veya Yaptırma Yükümlülüğü
\r\n
\r\nKanuna göre çalışanı olan her işveren, iş sağlığı ve güvenliği yönünden risklerin değerlendirilmesini yapmak veya yaptırmakla yükümlüdür. Bu noktada, risklerden etkilenecek çalışanların durumu, kullanılacak iş ekipmanlarının belirlenmesi, işyerinin tertip ve düzeni gibi hususlar işverence dikkate alınmalıdır.
\r\n
\r\nÇok tehlikeli sınıfta yer alan maden, metal ve yapı işleri ile tehlikeli kimyasallarla çalışan işlerin yapıldığı veya büyük endüstriyel kazaların olabileceği işyerlerinde, risk değerlendirmesi yapılmamış olması durumunda iş durdurulabilecektir .
\r\n
Risk değerlendirmesi ne zaman yapılmalı?
\r\n
\r\n6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu yürürlüğe girdiği andan itibaren (30.12.2012) tüm iş yerleri risk analizlerini yapmak veya yaptırmak zorundadırlar.
\r\n
\r\nRisk değerlendirmesini kimler yapar?
\r\n
\r\n29 Aralık 2012 tarihinde yayımlanan İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği’ne göre risk değerlendirmesi, işverenin oluşturduğu bir ekip tarafından gerçekleştirilir.
\r\n
Risk değerlendirmesi ekibi aşağıdakilerden oluşur.
\r\n
a) İşveren veya işveren vekili.
\r\nb) İşyerinde sağlık ve güvenlik hizmetini yürüten iş güvenliği uzmanları ile işyeri hekimleri.
\r\nc) İşyerindeki çalışan temsilcileri.
\r\nç) İşyerindeki destek elemanları.
\r\nd) İşyerindeki bütün birimleri temsil edecek şekilde belirlenen ve işyerinde yürütülen çalışmalar, mevcut veya muhtemel tehlike kaynakları ile riskler konusunda bilgi sahibi çalışanlar.
\r\n
İşveren, ihtiyaç duyulduğunda bu ekibe destek olmak üzere işyeri dışındaki kişi ve kuruluşlardan hizmet alabilir. 10`dan az çalışanı olup az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde, risk
\r\ndeğerlendirmesini işveren kendisi de yapabilir.
\r\n
Risk analizi ne zaman yenilenmelidir?
\r\n
Yapılmış olan risk değerlendirmesi; çok tehlikeli sınıfta bulunan işyerlerinde iki yılda bir, tehlikeli sınıfta bulunan işyerlerinde dört yılda bir ve az tehlikeli sınıfta bulunan işyerlerinde ise altı yılda bir yenilenir.
\r\n
Ayrıca;
\r\n
• İşyerinin taşınması veya binalarda değişiklik yapılması,
\r\n• Uygulanan teknoloji, kullanılan madde ve ekipmanlarda değişiklikler meydana gelmesi,
\r\n• Üretim yönteminde değişiklikler olması,
\r\n• İş kazası, meslek hastalığı veya ramak kala olay meydana gelmesi,
\r\n• Çalışma ortamına ait sınır değerlere ilişkin bir mevzuat değişikliği olması,
\r\n• Çalışma ortamı ölçümü ve sağlık gözetim sonuçlarına göre gerekli görülmesi,
\r\n• İşyeri dışından kaynaklanan ve işyerini etkileyebilecek yeni bir tehlikenin ortaya çıkması durumunda risk analizleri tamamen veya kısmen yenilenir.
\r\n
İdari Para Cezaları ve Uygulanması
\r\n
6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre risk değerlendirmesi yapmayan veya yaptırmayan işverene 3234 TL, aykırılığın devam ettiği her ay için ise 4851 TL idari para cezası verilir. Kanunda belirtilen idari para cezaları gerekçesi belirtilmek suretiyle Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğünce verilir.
